Mehmet Emre YAZICI
Independent Consultant, Aerospace Industry
Sivil Havacılık Genel Md.lüğünün SHT-İHA talimnamesi Üçüncü Bölüm, Madde 10 (2)’ye göre 25 kg üstü İHA’lar ile ağırlığına bakılmaksızın ticari faaliyet gerçekleştiren bütün İHA’lar için, 15/11/2005 tarihli ve 25994 sayılı Türk Hava Sahasında Uçuş Yapan Türk ve Yabancı Sivil Hava Araçlarının Yaptırması Gereken Üçüncü Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası Yönetmeliğine göre sigorta yaptırılması zorunludur. Sigorta teminatı, İHA tipine bağlı olarak, 600.000 USD’yi bulabilmektedir.
İstatistiksel verilere dayanarak riskleri ve sigorta prim oranlarını hesaplayan kişilere aktüer denir. İHA kullanıcıları, dronlar ve gerçekleştirilen operasyonlar hakkında istatistiki bilgi bulunmasının zorluğu hassas risk hesaplamalarını zorlaştırmakta, bu durum da sigorta prim bedellerinin aşırı yükselmesine neden olmaktadır.
Öte yandan, dronlar giderek daha yaygın hale geldikçe felaketle sonuçlanabilecek kaza riskleri de artmaktadır. Ancak, dron sigortalarının yüksek maliyeti, dron sigortası pazarının büyümesinin önündeki en büyük engeldir. Halen bu pazarın mevcut potansiyelinin ancak %30’una ulaştığı tahmin edilmektedir.
Son dönemde saatlik veya uçuş başına fiyatlandırılan farklı ve yenilikçi sigorta ürünlerinin piyasaya sürülmesi, dron sigorta pazarına bir canlılık getirmiştir. Sektörde faaliyet gösteren büyük Sigorta şirketleri, dron operatörlerini cezbetmek için yenilikçi çözümler geliştirmeye çalışmaktadır.
Günümüzde veriye dayalı karar verme, pazarın bir zorunluluğu haline geldiğinden farklı sektörlerdeki şirketler, rekabet avantajı elde etmek için veri analitiği çözümlerini hızla benimsemektedir. Çok miktarda veriden anlamlı kestirimler elde etme yeteneği, işletmelerin süreçleri optimize etme, operasyonel verimliliği artırma ve müşteri deneyimlerini geliştirmelerine yardımcı olmaktadır.
Bu kapsamda sigorta şirketleri, uçuş verilerini paylaşmak için özel veya üçüncü taraf analitik modülleri kullanan dron kullanıcılarına büyük indirimler sunmaya başlamıştır. Örneğin, Türkiye’nin en büyük sigortacılık kuruluşu olan Anadolu Sigorta ileri görüşlü bir kararla, SEYİRDEFTERİ® kullanıcılarına zorunlu Üçüncü Şahıs Mali Mesuliyet Sigortaları primlerinde ciddi indirimler yapmaktadır.
MAVİKANATLAR tarafından geliştirilen SeyirDefteri®, dron operatörlerinin görev planlama, uygulama ve analiz faaliyetlerini gerçekleştirmelerini sağlayan bir Hizmet-olarak-Yazılım (SaaS) platformudur. SeyirDefteri® Sigorta Şirketleri’nin kullanabileceği kıymetli bir veri tabanı oluşturmaktadır. İlgili taraflar bu veri tabanına erişerek dron operasyonlarının emniyetli, yasal ve etkin şekilde yapılmasını güvence altına alabilmektedir.
SeyirDefteri çalışma prensibi
SeyirDefteri®’nde toplanan verilerin analizi, aktüerlerin her kullanıcı için “güvenlik puanları” vermesini mümkün kılmaktadır. Bu sayede, emniyetle uçtukça her seferinde daha fazla indirim alabilirsiniz.
Ancak herhangi bir olay yaşamamak ve hasarsızlık geçmişine sahip olmak, mutlaka emniyetli uçtuğunuz anlamına gelmez. Planladığınız görevden saparsanız, bu bir risk faktörüne işaret edebilir. Örneğin: 120 ft yükseklikte uçmayı planladıysanız ancak uçuşunuzun çoğunda 40 ft’te uçtuysanız, bu niyetinizle açık bir uyumsuzluktur. Üst üste uçuşlarda da benzer tutumu sürdürürseniz durum daha da tartışmalı hale gelecektir. Orijinal planlarınızı neden ısrarla değiştirdiğinizin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Dron sigortasının yüksek maliyeti sorununu doğru bir şekilde çözmek için, her uçuşun planlanması, yürütülmesi ve raporlanmasının mevcut havacılık uygulamalarına benzer, entegre bir şekilde işlendiği daha kapsamlı bir yaklaşıma ihtiyaç olduğu tespitinden yola çıkarak MaviKanatlar, SD.Expert yazılımını geliştirme çalışmalarını başlatmıştır.
SD.Expert
SD.Expert, SeyirDefteri® veri tabanı üzerinde çalışan bir analitik modülüne entegre edilmiş ve risk analizinden hasar tespitine, maliyet tahmininden fiyat belirlemeye, kaynak planlamadan müşteri yönetimine kadar, dron faaliyetlerine özel, uçtan-uca bir sigortacılık uygulamasıdır.
İş dünyasında veriye dayalı kestirimler artık bir lüks değil, bir zorunluluktur. Reinsurans şirketleri, sigorta şirketleri, aktüerler, acenteler, eksperler ve bakım/onarım şirketleri SD.Expert üzerinde kendi ilgi alanlarındaki verilere erişme ve işleme hakkına sahiptir.
SD.Expert kullanıcıları; pilotlar, dronlar, görev ekipmanları, ömürlü parçaların durumu, operasyonlar ve lokasyonlar hakkında eyleme dönüştürülebilir istihbarata erişmek suretiyle stratejilerini geliştirerek, yenilikçi ürünler piyasaya sürebilir ve ortaya çıkan fırsatları yakalayabilir, sonuçta büyümeyi ve kârlılığı artırabilir.